De speeltrommel

De beiaardier bespeelt het carillon met behulp van een ´stokkenklavier´. Met zijn vuisten, vingers en zijn voeten brengt hij zo de hamers in de klokken in beweging. Nu klinkt er elk kwartier, van 7.00-23.45 uur, ook een melodietje en het is logisch dat de beiaardier niet elke dag elk kwartier kan spelen. Daarvoor is lang geleden al een prima oplossing gevonden: de speeltrommel, dat is in feite een reusachtige speeldoos. De speeltrommel van Nijkerk dateert uit 1779 en is een van de mooiste van het land. Hij heeft 100 rijen van 70 gaatjes. 7000 gaatjes dus, allemaal met de hand uitgevijld! In die rijen worden op bepaalde plaatsen toonstiften gestoken. Als de trommel draait komt zo´n stift langs een hefboompje en dat zorgt ervoor dat een van de 70 hamers, die buiten bij de 35 oudste klokken zijn gemonteerd, een slag geeft. Samen zorgen die stiften voor een melodietje. Twee keer per jaar wordt de trommel verstoken, dan komen er nieuwe melodieën op. Het is in Nijkerk de gewoonte dat er op het hele uur een geestelijk lied klinkt.